Onderhoud koper instrumenten

1. Algemeen

Instrumenten raken defect door vuil dat niet is weggehaald.

Dit vuil kan door een aantal oorzaken op het instrument komen:

• Vingerafdrukken die achterblijven na gebruik of bespeling.
  • Daarom: Gebruik een poetsdoek om vingerafdrukken te verwijderen na het gebruik.
• Vocht in de vorm van regenwater of vochtige lucht.
  • Daarom: Dit moet u grondig verwijderen en nadien het metaal opwrijven met een poetsdoek, tot de glanzende kleur is teruggekomen.

Gebruik voor het oppoetsen van je instrument NOOIT een poetsmiddel. Dit omdat dan de laklaag van het instrument kan verdwijnen.

• Het vocht in een instrument moet de mogelijkheid krijgen zich te verwijderen en mag zich niet opslaan in een etui of koffer.
  • Daarom:Na het gebruik van een instrument moet eerst al het vocht worden verwijderd en vervolgens kan het worden opgeborgen in zijn koffer of etui.Hierbij moet worden opgelet dat het vocht kan ontsnappen.Dus bij voorkeur de koffer een klein beetje open te zetten alvorens ze thuis weg te bergen.

2. Het onderhoud van ventielen, cilinders en pompen

De ventielen moeten regelmatig worden geolied met speciale ventielolie. Ventielolie heeft twee functies:

• Er voor zorgen dat de ventielen of cilinders goed blijven functioneren
• Er voor zorgen dat het metaal van de ventielen of cilinders schoon blijft.

De beste methode voor het olien van de ventielen is als volgt:

• Trek het te olien ventiel ca 2 a 3 cm uit de ventielbus. Spuit royaal olie daarop en breng met een draaiende beweging het ventiel weer op de plaats.
• Voor cilinders (hoorn en trombone) kunt u het beste de ventielolie spuiten in de colliesbuis, welke op het betreffende cilinderventiel correspondeert en gelijktijdig de cilinder op en neer beweegt.

Graag geven wij het volgende advies:

• Zorg er voor, dat de ventielolie altijd bij de hand is. Zodra de ventielen iets beginnen te ‘zuigen’ of de cilinders niet vlot draaien, direct inspuiten en het euvel zal zijn verholpen. In de praktijk is duidelijk geworden, dat het schoonmaken van ventielen of cilinders met een doek van minder belang is, dan het regelmatig oliën.
• Doordat de ventielolie zeer dun is, verdwijnt de olie met het overige vocht via waterklep, buizen of beker. Daarom is ‘voortdurend’ oliën erg belangrijk.
• U zult ervaren, dat wanneer u bovenstaand goed toepast, u weinig of in het geheel geen moeilijkheden zult hebben met de ventielen of cilinders.
• Indien u dan bovendien twee a drie maal per jaar de ventielen of cilinders uit het instrument neemt en schoon maakt met een doek, dan is het onderhoud optimaal.

Een van de meest voorkomende reparaties bij de pompen is dat deze niet meer schuiven.

Dit kan verholpen worden door iedere keer voor dat u begint te blazen, de pompen allemaal een keer op en neer te bewegen.

Als u merkt dat de pompen niet goed meer lopen, kunt u ze met een speciaal pompenvet (Trombone vet) insmeren.

Gebruik geen vaseline, want bij hoge temperatuur drijft het weg en bij lage temperatuur stolt het.Gebruik voor de triggerpompen dun vet met keyoil (geen ventielolie).

3. Het schoonmaken

Het instrument moet verder iedere 3 maanden schoongemaakt worden. Dit omdat door het blazen vocht vanuit de mond in het instrument komt. Met het volgende als gevolg:

• Dit is niet alleen water.
• Het bevat allerlei vuiligheid, zoals etensresten.
• Deze blijven in het instrument achter.
• De buizen zullen steeds verder dichtslibben.
• Het wordt dan ook steeds moeilijker blazen op zo’n instrument.
• Het instrument zal ook steeds onzuiverder in stemming worden.

Haal voor dit onderhoud je hele instrument uit elkaar. Dat wil zeggen:

• Draait u de ventieldoppen aan de onderkant eraf.
• Draai de ventielen los en leg ze op volgorde neer.(De meeste ventielen zijn genummerd, 1-2-3.)
• Veeg de ventielen goed af met een doek die niet pluist of vezeltjes nalaat.
• Voor het poetsen van de binnenkant der ventielhuizen, kan men een doek om een potlood te draaien en daarmee door het ventielhuis heen en weer te wrijven.
• Leg het instrument in warm water met een beetje vloeibaard reinigingsmiddel b.v. Dreft of Badedas. (Dit kan in een badkuip, kinderbadje of als dat niet lukt, kan je het doorspoelen onder de douche.)

  Gebruik NOOIT kokend water of soda, Dit omdat dan de laklaag van het instrument kan verdwijnen.

• Zorg dat na het weken het instrument wordt schoon gespoeld.
• Droog het daarna af met een zachte doek.Doe dit ook met de losse onderdelen.
• Smeer dan het uiteinde van de buizen in met ‘slide grease’ (Trombone vet).
• Doe dit ook op het schroefdraad van de ventielen.NOOIT op de ventielen zelf
• Doe op de ventielen zelf weer enkele druppels ventielolie.
• Poets het instrument met een zachte doek en klaar ben je.

4. Tot Slot:

Als er onderdelen van het instrument (ventielen, buizen etc) niet met handkracht los zijn te krijgen, neem dan contact op met de materiaalmeester.

Gebruik nooit gereedschap, dit kan het instrument blijvend beschadigen.